Μια φορά κι έναν καιρό, υπήρχε μια πολύ άσχημη πόλη. Βία, εγκλήματα, κυκλοφοριακό, ατυχήματα, ναρκωτικά, βρωμιά και γκρίζοι δυστυχισμένοι πολίτες. Και δεν ήταν καμιά μικρή πόλη, είχε έξι εκατομμύρια κατοίκους που είχαν παραδοθεί εντελώς στην μαυρίλα και δεν έλπιζαν σε τίποτε. Αντίθετα αντιμετώπιζαν αλλήλους εχθρικά και με περισσή βία.
Ένα πρωί, ο διευθυντής του Πανεπιστημίου της πόλης που ήταν μαθηματικός και φιλόσοφος, εκεί που πήγαινε στη δουλειά του και βλέποντας την κατάντια της πόλης του, πήρε μια πολύ παράταιρη απόφαση. Δήλωσε την παραίτησή του στο Πανεπιστήμιο, αιτιολογώντας πως ήθελε να διευρύνει την διδασκαλία του και στα έξι εκατομμύρια κατοίκους.
Στους μαθητές του στο Πανεπιστήμιο, ο καθηγητής αυτός ήταν γνωστός για τους εκκεντρικούς τρόπους διδασκαλίας του. Για παράδειγμα, μια φορά που επικρατούσε χάβρα στο μάθημα, κατάφερε να επαναφέρει την τάξη βγάζοντας τα ρούχα του. Εφεύρισκε αστείους και εντελώς ανορθόδοξους τρόπους για να πετυχαίνει τον εκάστοτε εκπαιδευτικό στόχο του και περιέργως, πάντα τα κατάφερνε. Ήταν από τους πρωτοπόρους μιας εναλλακτικής παιδαγωγικής...
Για την προεκλογική καμπάνια του λοιπόν, φόρεσε μια ιδιόρρυθμη στολή, αυτοχρίστηκε 'υπερπολίτης' και ξεχύθηκε στους δρόμους βάζοντας ταυτόχρονα υποψηφιότητα για δήμαρχος. Προτίμησε να τραβήξει την προσοχή του κόσμου με αυτόν τον σκαμπρόζικο τρόπο και αρκετοί τον αντιμετώπισαν ως γραφικό στην αρχή... Ωστόσο απογοητευμένοι από τους δημάρχους-μαφιόζους και τους επιτήδειους που είχαν μέχρι τότε, και επειδή όπως έλεγαν είχε αρκετά ειλικρινές πρόσωπο, τον ψήφισαν.
Ο καινούργιος δήμαρχος όμως δεν είχε καμία σχέση με τους προηγούμενους. Η πρώτη του κίνηση ήταν να προσλάβει 20 γελωτοποιούς και να τους σκορπίσει στους δρόμους της πόλης. Η δουλειά τους ήταν να χλευάζουν όσους παραβίαζαν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας.. Οι πολίτες όμως, άρχισαν παραδόξως να συμμορφώνονται γιατί αποδείχτηκε πως τους πείραζε πολύ περισσότερο η δημόσια χλεύη, παρά τα πρόστιμα.
Αμέσως μετά, βγήκε σε διάφορες τηλεοπτικές εκπομπές και έκανε ντους ολόγυμνος, κλείνοντας ταυτόχρονα την παροχή νερού ενώ σαπουνιζόταν, για να δείξει στους πολίτες πώς μπορούν να εξοικονομούν νερό. Και η κατανάλωση νερού αμέσως έπεσε.
Όρισε Ημέρα Γυναίκας όπου οι άντρες θα φρόντιζαν τα παιδιά και οι γυναίκες θα έβγαιναν βόλτα στην πόλη. Αυτό, ήταν ανήκουστο γιατί η συγκεκριμένη πόλη ήταν πολύ επικίνδυνο μέρος τα βράδια, ενώ οι γυναίκες δεν έβγαιναν βόλτες σχεδόν ποτέ ως τότε. 700.000 γυναίκες γέμισαν τους δρόμους πανηγυρίζοντας ενώ ακόμη και o αρχηγός της αστυνομίας ήταν γυναίκα εκείνο το βράδυ. Το καλύτερο; Μοίρασε στους πολίτες ταμπέλες με thumbs up και thumbs down για να επιδοκιμάζουν ή να αποδοκιμάζουν δημόσια τις πράξεις των συμπολιτών τους. Πράγμα φυσικά που δεν έχασαν την ευκαιρία να το εμπεδώσουν δεόντως αλλά όλως περιέργως, ειρηνικά. Αυτή η καινούρια μορφή αλληλο-αποδοκιμασίας ήταν ότι έπρεπε τελικά.
Σκαρφιζόταν αστείες ή περίεργες καμπάνιες για κάθε τί που ήθελε να πετύχει, όπως όταν ζήτησε να του τηλεφωνήσει (στο προσωπικό του γραφείο μάλιστα) όποιος πολίτης συναντούσε έστω κι έναν υποδειγματικό ταξιτζή. Σύντομα, 150 τηλεφωνήματα συντέλεσαν στο να δημιουργηθεί ομάδα ταξιτζήδων που ο δήμαρχος ονόμασε Ιππότες της Ζέβρας και είχαν την προσωπική του υποστήριξη. Ίδρυσε επίσης ταμείο εθελοντικών φόρων για όσους ήθελαν να δώσουν επιπλέον χρήματα (!) στο δημοτικό ταμείο. Φυσικά το εθελοντικό αυτό ταμαίο γέμισε με χρήματα.
Προσπαθώντας να δείξει πόσο σημαντική είναι η ανθρώπινη ζωή, ζωγράφισε αστέρια σε κάθε σημείο θανάτου από τροχαίο στην πόλη, πράγμα εξαιρετικά έξυπνο γιατί το αποτέλεσμα ήταν παράξενο, αφού όλοι αυτοί οι αδικοχαμένοι συμπολίτες γίνονταν ξαφνικά οι αστέρες της πόλης.
Έκανε και διάφορα άλλα. Πχ έβαζε στις δημόσιες τουαλέτες (που στην πόλη εκείνη μια φορά κι έναν καιρό ήταν πολλές) μια έντονη μαύρη τελεία στο κέντρο, κι έτσι οι χρήστες άθελά τους σημάδευαν σωστά και ως αποτέλεσμα ήταν πιο καθαρές από κάθε άλλη φορά... Ευνοείται ότι πολλαπλασίασε τις δημόσιες τουαλέτες που θεώρησε βασικό συστατικό της πόλης του. Σαν αποτέλεσμα η πόλη ξαφνικά ήταν περισσότερο καθαρή...
Όχι, δεν είναι παραμύθι. Πρόκειται για τον Κολομβιανό Antanas Mockus, τον δήμαρχο της Μπογκοτά το 1993. Μετά το πέρας της θητείας του, ο παράξενος αυτός δήμαρχος, ξεκίνησε διαλέξεις αναλύοντας τα συμπεράσματά του από το κοινωνικό του πείραμα. Ένα από τα συμπεράσματά του είναι πως η γνώση δίνει δύναμη αρκεί να καταφέρεις να τη μεταδώσεις μέσω της τέχνης, του χιούμορ και της δημιουργικότητας. Μόνο έτσι οι άνθρωποι αποδέχονται τις αλλαγές.
Καθώς πλησιάζουν εκλογές Δημοτικές-Περιφερειακές καλό είναι οι πολίτες να έχουν υπόψη τους τo "παραμύθι της Μπογκοτά" όπως δημοσιεύτηκε στα αρχεία της εφημερίδας του Χάρβαρντ.
ΥΓ: Η ιστορία και μεγάλο μέρος του κειμένου είναι κυρίως από τον φίλο μου Παναγιώτη.
