Σελίδες

Κυριακή 24 Αυγούστου 2008

Ευριπίδη Μήδεια: τῶν γὰρ μετρίων πρῶτα μὲν εἰπεῖν …

Στην προσπάθειά του να ολοκληρώσει το μονόλογό του ο Ιάσονας-Νίκος Ψαράς αναφώνησε «έλεος» για τις διαμαρτυρίες του κοινού κι αυτό ανταπάντησε: «αυτό ζητάμε κι εμείς τόσες ώρες, έλεος».
Μια μεγάλη παρεξήγηση από έναν αλαζόνα ερευνητή που φαίνεται πως πλέον δεν έχει καμία σχέση με τη θεατρική πράξη, που δεν γνωρίζει τι είναι αρχαίο δράμα, θέατρο με ηθοποιούς μιας άλλης εθνότητας, νοοτροπίας και κουλτούρας ήταν η «Μήδεια» του Ανατόλι Βασίλιεφ. Ακόμα δεν καταλάβαμε γιατί ο Ρώσος σκηνοθέτης ανέβασε την τραγωδία του Ευριπίδη και όχι την ομώνυμη παρωδία του Μποστ αφού είχε στο μυαλό του να στήσει αυτό το τραγελαφικό πανηγύρι. Μαρία Κρύου, αθηνόραμα.gr - 21/8/2008
Πάνε χρόνια, ήταν μια παράσταση της Αντιγόνης στην Επίδαυρο, με την Μαρία Σκούντζου σε σκηνοθεσία Ρεμούνδου και χορογραφία Χάρη Μανταφούνη. Τότε, αφού το φιλοθεάμον κοινό περίμενε την έναρξη της παράστασης μέχρι να ανέβει ο Κατσιφάρας με την μερσεντές του πάνω στον ιερό χώρο, καθυστερημένος, μαρσάροντας και αφήνοντας σύννεφο σκόνης, ο Σοφοκλής δεν άντεξε βγήκε από τον μνήμα του και γιουχάρισε τον Χορό που χόρευε συρτάκι με μπουζουκάκι ντυμένος με κουστουμάκια.
Γιατί; Γιατί αυτά τα κόλπα; Τι τα χρειάζονται αυτά οι αρχαίες τραγωδίες; Δεν αρκεί το δράμα για να συνεπάρει; Θέλει και κόλπα;
[125]
τῶν γὰρ μετρίων πρῶτα μὲν εἰπεῖν
τοὔνομα νικᾷ, χρῆσθαί τε μακρῷ
λῷστα βροτοῖσιν

Τα απλά· τα απλά·
εύκολα και ωφέλιμα είναι τα απλά
και βαστούν πολύ·
Δεν αρκεί ο μύθος, ο λόγος, η διδασκαλία του Ευριπίδη στην Μήδεια και χρειαζόμαστε «κόλπα» για να συνεπάρουμε του κοινό;
Η Μήδεια, κυριεύεται από ερωτικό πάθος για τον Ιάσονα, και τον βοηθά να κλέψει το Χρυσόμαλλο Δέρας. Για χάρη του δολοφόνησε τον αδελφό της, προκάλεσε τον θάνατο του γηραιού Πελία, οδηγώντας τις κόρες του να τον κομματιάσουν. Η είδηση, το κακό νέο απλώνεται. Είναι ο κίνδυνος να συνεταιρίζεσαι με μια μάγισσα, μια φόνισσα, που εξαιτίας της δεν έχεις τόπο να σταθείς! Στη Κόρινθο, όπου καταφεύγει το ζευγάρι, η θυγατέρα του βασιλιά σαγηνεύεται από τον ωραίο ξένο, ο Ιάσονας απαρνιέται τη Μήδεια και, αποφασισμένος να ξαναπαντρευτεί, περιμένει να εγκαταλείψει η γυναίκα του τη πόλη. Η Μήδεια στέλνει στην νεαρή γυναίκα ένα φόρεμα ποτισμένο με φαρμάκι, που τη καίει ολόκληρη μαζί με τον βασιλιά της Κορίνθου, που έτρεξε να σώσει την κόρη του. Μόλις η Μήδεια βεβαιώνεται πως ο Ιάσονας έχει πια χάσει τα πάντα, με τα ίδια της τα χέρια σκοτώνει τα δύο παιδιά τους και φεύγει για την Αθήνα. Κι ο Ιάσονας, συνυπεύθυνος κι αυτός, ο πρώην ήρωας, ο ένδοξος βασιλιάς, ο ημίθεος, μόνος, στην απόλυτη μοναξιά επισκέπτεται την Αργώ για να κλάψει κι εκεί ένα σάπιο ξύλο από το φημισμένο πλοίο πέφτει στην … κεφάλα του και πάει.
Την Μήδεια δίδαξε ο Ευριπίδης το 431 στην Αθήνα, την χρονιά που άρχισε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431-404 π. Χ.). Πόλεμος, λοιμός, όλα τα δεινά. ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΟ. Από την απόλυτη ακμή η Αθήνα, στην παρακμή. Από την απόλυτη δόξα ο Ιάσονας στην απόλυτη μοναξιά, παρασέρνοντας στον όλεθρο τόσους και τόσους γύρω του. Τραγική φιγούρα η Μήδεια, η μάνα που φτάνει μέχρι το χειρότερο, σκοτώνει τα παιδιά της από απόγνωση.

Δεν φτάνουν αυτά για παιχτεί το έργο; δεν φτάνουν, χρειάζονται και κόλπα;

Υπεύθυνοι απολύτως για τις πράξεις τους οι άνθρωποι, με ελεύθερη βούληση επέλεξαν τον δρόμο τους και ενός κακού μύρια έπονται.
[1415–1418]
Χορός. πολλῶν ταμίας Ζεὺς ἐν Ὀλύμπῳ͵
πολλὰ δ΄ ἀέλπτως κραίνουσι θεοί·
καὶ τὰ δοκηθέντ΄ οὐκ ἐτελέσθη͵
τῶν δ΄ ἀδοκήτων πόρον ηὗρε θεός.

Πολλά κρατάει ο Δίας για τους θνητούς
Πολλά οι θεοί μοιράζουν χωρίς να το προσμένουμε.
Όσα προσμένουμε δεν γίνονται
Και τα απρόσμενα ο θεός βρίσκει τρόπο
να τα εκτελέσει.
Αυτά μόνο αρκούν για να θυμούνται οι άνθρωποι πως στο χέρι τους είναι η ευτυχία ή δυστυχία. Η επιλογή του Καλού από το κακό. Δεν χρειάζονται «κόλπα» στην Επίδαυρο, ο Ευριπίδης μόνος του φτάνει και περισσεύει.


Αφορμή δόθηκε, ευκαιρία για μελέτη και όχι μόνον, από την ανάρτηση του Τζεφέρη Πέτρου H «Μήδεια» του A. Βασίλιεφ και το δικαίωμα στην αποδοκιμασία.

Το χαμομηλάκι 

 

 

Δευτέρα 4 Αυγούστου 2008

Μαθήματα πολιτισμού στην γενέτειρα του πολιτισμού

Δεν πίστευα, ότι μπορεί ένας πατέρας που έχασε το γιο του με τον χειρότερο τρόπο, θα μπορούσε να αναφέρεται στην απώλεια ως η «κακιά ώρα».
Δεν το πίστευα, έλεγα ότι υποκρίνεται. Το παιδί του ήταν σε καταστολή ακόμη κι έλεγα, θα φύγει από την χώρα μας με ζωντανό ή νεκρό το παιδί του και μετά θα μας τα χώσει. Σκεφτόμουν, ότι λυντσάρισαν τον γιο του και ο πατέρας έλεγε: να φύγουμε από εδώ, νεκροί ή ζωντανοί και μετά θα τα πούμε. Μ’ αυτούς τους βάρβαρους που μπλέξαμε, ας προσέχουμε, ας μην τους προκαλούμε.
Και επέτρεψε ο πατέρας την παύση της μηχανικής υποστήριξης του παιδιού του και το παιδί «έφυγε», αναχώρησε, για καλύτερους κόσμους. Η μάνα, στο άκουσμα της είδησης κατέρρευσε, δεν μπόρεσε να μπει στο αεροπλάνο.
Και είπα, μάλιστα, θα πάρει το νεκρό παιδί του ο πατέρας, θα πάει στην πατρίδα του και εκεί εκ του ασφαλούς, θα μας τα ψάλλει.

Τίποτε από αυτά δεν έγινε. Έγινε αυτό, το απρόσμενο, το απίστευτο, αυτό που ανέδειξε το μεγαλείο του ανθρώπου, αυτό που ένα μόνο του μπορεί να αντιπαραταχτεί απέναντι σε όλες τις βρωμιές που κουβαλάμε σαν άνθρωποι.
Έγινε αυτό που μας δίνει ελπίδα, που μας λέει ότι δεν χάθηκε η ανθρωπιά.

ΔΩΡΙΣΕ τα όργανα του παιδιού του, στη χώρα που αφαίρεσε την ζωή του παιδιού του.

Γιατί, κύριοι, η χώρα μας αφαίρεσε την ζωή του παιδιού του.

Η χώρα μας, που λειτουργεί με μπράβους της νύχτας, που αντικαθιστούν την αστυνομία, που παίρνουν το «κράτος» στα χέρια τους, που λένε «εγώ είμαι ο νόμος».

Η χώρα μας αφαίρεσε την ζωή του, οι Μυκονιάτες που βολεύονται με τα φράγκα και ανέχονται και επιτρέπουν την μίσθωση του νησιού τους για πάσα χρήση. Όσο πιο βόρβορος, πιο λάσπη καλύψει το νησί τους τόσα παραπάνω φράγκα θα πάρουν.

Η χώρα μας αφαίρεσε την ζωή του παιδιού, όταν ο κάθε υπουργός θέλει ένα σκάφος και μια βίλα στο νησί των ανέμων και ξεπουλάει τον ήλιο, την θάλασσα, το γαλάζιο, την Ελλάδα σε πλειστηριασμό στην μπίζνα της νύχτας και της μέρας.

Η χώρα μας αφαίρεσε την ζωή του παιδιού, όταν το προϊόν μας διαφημίζεται στα πέρατα του κόσμου και αναδεικνύεται το άριστο: Η Καλύτερη Ελευθεριότητα στο Λαγανά, στα Μάλια, στη Ρόδο (άμα δεν καεί όλη) και στην Μύκονο. Ελάτε να πάρετε, η καλύτερη ελευθεριότητα. Δεν είμαι σεμνότυφος, αλλά δεν μας αξίζει να πουλάμε τέτοια προϊόντα, έχουμε καλύτερα, πολύ καλύτερα.

Τα καλύτερα προϊόντα έχουμε και πουλάμε τα χειρότερα.

Ο πατέρας του αδικοχαμένου παιδιού, έδωσε μια ευκαιρία στην χώρα μας. Την μέγιστη ευκαιρία.
Απάλειψε την μπόχα μας και εξάγνισε την βρώμα μας.
ΕΛΛΑΔΑ μας έχεις μια ευκαιρία, αξιοποίησέ την. Πήρες το μάθημα σου Ελλάδα, Μάθημα ήθους και αξιοπρέπειας.

Μέσα στην απόλυτη μισανθρωπία, ο Ύμνος στην ανθρωπιά.

Στο βωμό του συμφέροντος και της «πάρτης» μας, ο Αλτρουισμός σε όλο του το μεγαλείο