Κηπουρική για παιδιά

Από τις πιο ενδιαφέρουσες δραστηριότητες για παιδιά αλλά και ενήλικες, είναι η ενασχόληση με την κηπουρική. Άνθρωποι κάθε ηλικίας αρέσκονται να ασχολούνται με τα φυτά γιατί μέσα από αυτή την απασχόληση όχι μόνο έρχονται σε επαφή με την φύση, αλλά χαλαρώνουν και ηρεμούν από το καθημερινό άγχος.

Η ενασχόληση με την κηπουρική μπορεί να προσφέρει στα παιδιά μια δημιουργική διέξοδο στην κάλυψη των βασικών αναγκών τους.

Το πότισμα με το ποτιστήρι, το σκάλισμα με το σκαλιστήρι και γενικά όλες οι δραστηριότητες που αφορούν τα φυτά, και ιδίως το ανακάτεμα με το χώμα, είναι πολύ ευχάριστες και χαλαρωτικές κυρίως για τα παιδιά.

Μέσα από τέτοιες δραστηριότητες ενθαρρύνεται η τάση τους για εξερεύνηση, συλλέγουν πληροφορίες, έρχονται σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον και μαθαίνουν να σέβονται την φύση. Παράλληλα αρχίζουν να κατανοούν τις έννοιες του χρόνου, τις εποχές, τις ημέρες κτλ, αναπτύσσουν την πρωτοβουλία και την υπευθυνότητα, οικοδομούν τον αυτοσεβασμό, ακονίζουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους.

Πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι εκτονώνουν την αστείρευτη ενεργητικότητά τους, μαθαίνουν να παρατηρούν και να υπακούν τους κανόνες, να εφαρμόζουν τις σωστές πρακτικές, να χειρίζονται τα υλικά και τα αντικείμενα, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, να αναγνωρίζουν την σχέση αιτία- αποτέλεσμα (φυτεύω ένα σπόρο και σε λίγο δημιουργείται ένα φυτό).

Ο κήπος λοιπόν μπορεί να αποτελέσει μια θετική προσέγγιση για να μπορέσουν και οι ίδιοι οι γονείς να κατανοήσουν την προσωπικότητα των παιδιών τους και να συμβάλλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξή της. 

Οι γονείς θα πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αποκτήσουν νέες γνώσεις και επιδεξιότητες, να τους επιτρέψουν να κάνουν επιλογές, να παίρνουν αποφάσεις, να νιώσουν θετικά συναισθήματα (αυτοπεποίθηση, ικανοποίηση, ενθουσιασμό), να ενισχύεται η μεταξύ τους συνεργασία και η ανάπτυξη σχέσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας.

Ασφάλεια στον Κήπο

Πρωταρχικό μέλημα πρέπει να είναι η ασφάλεια στον κήπο. Σε περιπτώσεις που στον κήπο υπάρχουν ανοιχτά πηγάδια οπωσδήποτε θα πρέπει να ασφαλιστούν. Φυτοφάρμακα, χημικά λιπάσματα και πάσης φύσεως εντομοκτόνα θα πρέπει να είναι καλά φυλαγμένα σε ασφαλές σημείο που να μην έχουν πρόσβαση τα παιδιά.

Τα εργαλεία κήπου που θα χρησιμοποιούν τα παιδιά θα πρέπει να είναι ανθεκτικά και να έχουν τις απαραίτητες προδιαγραφές για τα παιδικά χεράκια. Πρωτίστως πρέπει να τους διδαχτεί η σωστή χρήση του κάθε εργαλείου, ώστε αυτά να μην χρησιμοποιηθούν με διαφορετικό τρόπο και γίνουν αιτία να προκληθεί κάποιο ατύχημα. Να σημειωθεί ότι στο εμπόριο κυκλοφορούν ειδικά εργαλεία κήπου αλλά και εξοπλισμός που απευθύνονται αποκλειστικά σε παιδιά.

Σε περιπτώσεις που αντί για κήπο έχουμε μόνο βεράντα, θα πρέπει οι γλάστρες ή τα παρτέρια να τοποθετηθούν σε τέτοιο σημείο ώστε να αποφευχθεί η περίπτωση να χρησιμοποιηθούν ως σκαλοπάτι για πτώση. Οι γλάστρες και όλα τα πιθανά αντικείμενα που μπορεί να χρησιμοποιηθούν εναλλακτικά ως γλάστρες, τενεκεδάκια, κουβάδες, μπαούλα, τεντζερέδες να είναι φινιρισμένα στο τελείωμά τους και να μην έχουν ακίδες ξύλινες ή μεταλλικές που μπορεί να τραυματίσουν το παιδί.

Καλό θα είναι να υπάρχει πάντα ένας συνοδός κοντά στο παιδί καθ’ όλη την διάρκεια της δραστηριότητας. Φυσικά απαραίτητα χρειάζεται να είναι κοντά τους κάποιος από τους δύο γονείς. Όταν όμως δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, ο παππούς ή η γιαγιά είναι από τα αγαπημένα πρόσωπα των παιδιών που μπορούν να τα διδάξουν με τις γνώσεις που διαθέτουν, ότι αφορά την περιποίηση των φυτών και του κήπου.

Πώς να ξεκινήσετε

Έχοντας αποφασίσει ότι θα ασχοληθείτε με την κηπουρική, πρέπει να οριοθετήσετε ένα κομμάτι κήπου το οποίο θα φροντίζει αποκλειστικά το παιδί.  

Επιλέξτε μαζί με το παιδί σας πόσο και ποιο είναι το δικό του τμήμα και αποφασίστε μαζί τι φυτά θα καλλιεργήσετε: λαχανικά ή ανθοφόρα.

Προτείνετε στο παιδί να διαλέξετε μαζί κάποια χρήσιμα εργαλεία και τον απαραίτητο εξοπλισμό που θα τα χρησιμοποιεί αποκλειστικά το ίδιο όπως γάντια, επιγονατίδες, σκαμπό, καρότσι κήπου, φτυαράκι, σκαλιστήρι, αξίνα, κουβαδάκι, για να κρατάτε αμείωτο το ενδιαφέρον του.

Επιλέξτε να φυτέψετε σπόρους από λαχανικά όπως κολοκύθα, ντομάτες, πιπεριές, φασόλια, μαρούλια, που αναπτύσσονται γρήγορα ή μεταφυτέψτε μικρά φυτά όπως φραουλιές και αφήστε το να παρακολουθεί καθημερινά την ανάπτυξή τους. Εναλλακτικά μπορείτε να φυτέψετε ανθοφόρα φυτά με εύκολη και γρήγορη ανάπτυξη όπως τα γεράνια, οι βιολέτες ή ακόμα και ηλίανθους ή βότανα όπως βασιλικό, δυόσμο, μέντα, φασκόμηλο και άλλα.

Προτρέψτε το να κρατάει ένα ημερολόγιο στο οποίο θα καταγράφει, γράφοντας ή ζωγραφίζοντας, την ανάπτυξη των φυτών.

Αναθέστε του αρμοδιότητες όπως το καθημερινό πότισμα των φυτών και το συμμάζεμα των εργαλείων μετά το τέλος την καθημερινής περιποίησης.

Επιβραβεύστε τη κάθε του προσπάθεια και ενθαρρύνετέ το σε περίπτωση πιθανής αποτυχίας.

Αποφύγετε κάθε χρήση χημικών και λιπασμάτων και παροτρύνετε το παιδί να δοκιμάσει να φάει από τα λαχανικά που καλλιέργησε: αγγουράκια, ντομάτες, φασολάκια, μαρούλια φτιάχνοντας τις δικές του σαλάτες κτλ. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αγαπήσουν τα παιδιά τα λαχανικά.

Την ίδια ταχτική μπορείτε να ακολουθήσετε αν μένετε σε διαμέρισμα απλά αντί για τμήμα κήπου, δώστε του ένα παρτέρι, ένα ξύλινο κασόνι ή οτιδήποτε μπορεί να μετατραπεί σε αυτοσχέδια γλάστρα, για να αναλάβει την ευθύνη τους.

Αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι αν ασχοληθούν τα παιδιά με τον κήπο και το χώμα οπωσδήποτε θα λερωθούν. Για αυτό να τους φοράτε πάντα πρόχειρα ρούχα και να μην τα μαλώνετε ποτέ μιας και η επαφή του με το χώμα είναι από τις βασικές επιδιώξεις.

Συμπληρωματικά μπορείτε να του πάρετε έναν μεγενθυτικό φακό για να παρατηρεί με μεγαλύτερη ευκολία τις διαφορές στο φύλλωμα των φυτών και πιθανά προβλήματα ή ασθένειες που μπορεί να προκύψουν ή ακόμα και τα έντομα που θα επισκέπτονται τον κήπο.

Όλες οι σχετικές δραστηριότητες βοηθούν το παιδί να έρθει σε επαφή με την φύση και το περιβάλλον, να κατανοήσει τον κύκλο της ζωής, το θαύμα της δημιουργίας με τέτοιο τρόπο ώστε επιστήμη, γνώση και ανθρώπινες σχέσεις δημιουργούνται και εξελίσσονται με τον πιο βιωματικό τρόπο.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr